Instytut Biologii Doświadczalnej PAN (IBD PAN)
- „Innowacyjna metoda wczesnego wykrywania insulinoopornosci lub stanu przedcukrzycowego w cukrzycy typu 2”.
Cukrzyca typu 2 rozwija się znacznie wcześniej przed wystąpieniem jej klinicznych objawów. Szacuje się, że obecna diagnostyka cukrzycy typu 2 wykonywana jest prawie 10 lat po wystąpieniu pierwszych zmian, kiedy z reguły jest już za późno na jakiekolwiek leczenie profilaktyczne. Dotychczas nie było dostępnego testu, który pozwalałby na łatwe i niedrogie zdiagnozowanie insulinooporności lub stanu przedcukrzycowego. Obecnie stosowane testy są kosztowne, a zatem nie są wykonywane podczas rutynowych testów medycznych lub wymagają specjalistycznego sprzętu dostępnego tylko w wyspecjalizowanych klinikach. Widoczna jest więc potrzeba rynkowa dla tanich i powszechnie dostępnych testów umożliwiających wczesną diagnostykę cukrzycy typu 2 na samym początku jej rozwoju, umożliwiających wcześniejsze zapobieganie i działania terapeutyczne oraz zminimalizowanie skutków tej choroby. Zaproponowany w niniejszym projekcie „PreT2D Sensor” umożliwi wcześniejsze (ok. 5-10 lat) wykrycie oporności na insulinę w porównaniu z aktualnie stosowanymi metodami. Wynalazek opiera się na naszym nowym, unikalnym pomyśle na diagnostykę stanów odporności na insulinę lub bardzo wczesnych stanów przedcukrzycowych przez określenie stężenia białek Wnt3a i Wnt4 w próbkach krwi, zgłoszonym do ochrony patentowej jako P.411390 (2015) i PCT/IB3026/051087 (2016). Na obecnym etapie prac, narzędzie zostało zwalidowane w badaniach in vitro oraz na osoczu zwierząt w różnych modelach cukrzycy typu 2. Aktualnie poszukujemy partnera biznesowego do walidacji testu u ludzi oraz inwestora do dalszego rozwoju produktu i wprowadzenia go na rynek testów diagnostycznych.
- „Nowe koniugaty peptydowe z nośnikiem przekraczającym barierę krew-mózg do zastosowania w leczeniu choroby Alzheimera”.
Cechą charakterystyczną choroby Alzheimera jest odkładanie się agregatów amyloidu β (Aβ) w mózgu. Podczas procesu agregacji powstają formy Aβ o wysokiej toksyczności dla neuronów, co leży u podstawy mechanizmu neurodegeneracji w tej nieuleczalnej chorobie, a szczególnie jej dziedzicznej postaci. Istotą techniczną niniejszego wynalazku jest procedura oraz końcowy produkt syntezy koniugatów specyficznych peptydów wykazujących zdolność do hamowania agregacji, jak i neurotoksyczności Aβ z nośnikiem zapewniającym transport poprzez barierę-krew mózg. Wynalazek obejmuje ponadto ujawnienie sekwencji aminokwasowej wyżej wspomnianych peptydów zachowujących zdolność hamowania neurotoksyczności Aβ, które mogą znaleźć zastosowanie w terapii choroby Alzheimera. Wynalazek zgłoszony został do ochrony patentowej jako P.417159 (2016) oraz PCT/IB2017/052733 (2017). Przeprowadzone badania in vitro na hodowli komórek nerwowych potwierdziły skuteczność opracowanych koniugatów w hamowaniu neurotoksyczności Aβ. Wspomniane koniugaty wykazują wysoką specyficzność w stosunku do toksycznych form Aβ, przy równoczesnym braku własnej toksyczności i immunogenności. Dzięki swemu składowi koniugaty transportowane są poprzez barierę krew-mózg i charakteryzują się wysoką biostabilnością. Zaletą opracowanego rozwiązanie jest także fakt, że koniugaty te składają się głównie z farmaceutycznie dopuszczonych składników. Aktualnie trwają prace nad pilotażowymi badaniami proof-of-concept na zwierzętach. Poszukiwany jest inwestor zainteresowany udziałem we wspólnym rozwoju nowego kandydata na lek i dalszej komercjalizacji, w tym przeprowadzeniu badań klinicznych. IBD PAN jest także otwarte na rozmowy zmierzające do komercjalizacji wynalazku w modelu licencyjnym.
Wynalazek powstał w wyniku realizacji projektu badawczego o nr 2013/10/M/NZ4/00311 finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki.
- „Stworzenie platformy interaktywnych testów diagnostycznych do oceny poziomu sprawności umysłu dzieci, osób dorosłych oraz seniorów”.
Biorąc pod uwagę aktualne trendy demograficzne oraz zmiany wynikające z reformy szkolnictwa w Polsce, wydaje się zasadnym wdrożenie do praktyki narzędzi diagnostycznych adresowanych osobom od okresu wczesnoszkolnego po okres starości. W Polsce brak takich unikalnych narzędzi, a ocenę sprawności umysłowej dokonuje się za pomocą albo nielicznych istniejących testów tradycyjnych (często mało specyficznych typu papier-ołówek), albo na podstawie obserwacji zachowania klienta/pacjenta. Celem Projektu jest opracowanie nowatorskiego narzędzia – platformy interaktywnych testów do wiarygodnej diagnostyki sprawności w zakresie kompleksowego funkcjonowania umysłu dzieci rozpoczynających edukację szkolną oraz osób dorosłych (kwalifikacja przydatności do zawodu), a także osób w podeszłym wieku. Proponowana unikalny zestaw testów diagnostycznych opracowany zostanie przez zespół wybitnych naukowców posiadających wieloletnie doświadczenie i dobre rozeznanie w tematyce funkcjonowania poznawczego na przestrzeni życia człowieka. Proponowane narzędzie będzie służyć wieloaspektowej ocenie funkcjonowania umysłu, w tym zdolności uczenia się nowych informacji, pamięci roboczej (operacyjnej), różnorodnym aspektom uwagi, funkcjom wykonawczym (zarządczym), a także dynamice czasowej opracowywania informacji stanowiącej neuronalną matrycę, na której zasadzają się wymienione funkcje szczegółowe. Opracowane i wdrożone narzędzia diagnostyczne przyczynią się do zwiększenia skuteczności działań profilaktycznych poprzez umożliwienie wczesnego wykrycia deficytów i zaburzeń w funkcjonowaniu umysłu na przestrzeni kilkudziesięciu lat ontogenezy, tj. od dzieciństwa po późną starość. W obliczu zmian społeczno-gospodarczych, postępującego starzenia się społeczeństwa i powszechności występowania różnorodnych patologii w funkcjonowaniu umysłu, uważamy, że istnieje rosnąca potrzeba rynkowa na przeprowadzanie tego typu testów – szczególnie u dzieci i osób starszych.
W celu realizacji Projektu poszukujemy Partnera do wspólnego wnioskowania o grant aplikacyjny. Rolą Partnera w Projekcie będzie implementacja narzędzi w środowisku programistycznym (wykonanie software) oraz ich późniejsza komercjalizacja i dystrybucja.
- „Test diagnostyczny do wczesnego wykrywania endogennej remielinizacji w przebiegu stwardnienia rozsianego”.
Celem projektu jest walidacja testu pozwalającego na wczesną diagnostykę zmian zachodzących w obszarach uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego w przebiegu stwardnienia rozsianego opartego o nowy marker pozwalający na monitorowanie wstępnych etapów remielinizacji. Według zgłoszonego do ochrony patentowej wynalazku, interleukina-33 miałaby być stosowana jako biomarker predykcyjny do wykrywania różnicowania oligodendrocytów w przebiegu stwardnienia rozsianego, którego detekcji można byłoby dokonywać bezpośrednio z krwi pacjenta. Wynalazek zgłoszony został do ochrony patentowej jako P.415290 (2015) oraz PCT/IB2015/002333 (2015). Możliwość diagnostyki występowania procesów regeneracyjnych u chorych na początkowym etapie choroby pozwoliłoby na odpowiedni dobór terapii. Kolejnym krokiem w rozwoju testu do wczesnej diagnostyki zmian zachodzących w uszkodzonej tkance jest walidacja tej metody na próbkach krwi pochodzących od pacjentów. Wraz z partnerem dysponującym bazą takich materiałów od pacjentów (ośrodek kliniczny), poszukujemy do projektu partnera biznesowego do przeprowadzenia walidacji tej metody u ludzi i dalszej komercjalizacji produktu.
- „Eco-HAB – System do testowania zachowań społecznych u myszy”.
Wynalazek obejmuje system do testowania spontanicznych interakcji społecznych myszy w grupie, ich aktywności i zachowań w odpowiedzi na bodźce zapachowe. Innowacyjne rozwiązanie pozwala na analizę zachowań poszczególnych osobników w grupie myszy umieszczonych w aparaturze eksperymentalnej o prostej formie, stwarzającej ekologicznie adekwatne warunki. Wynalazek zgłoszony został do ochrony patentowej jako P.414188 (2015) oraz PCT/EP2016/052914 (2016). Produkt objęty prawem ochronnym na znak towarowy. Poszukujemy partnera biznesowego do wprowadzenia produktu na rynek i jego dystrybucji.